Schenking en bijstand
Heeft u een bijstandsuitkering en verwacht u een schenking ? Regel dit goed, anders zet de gemeente uw uitkering stop en moet u bijstand terugbetalen. Als u een bijstandsuitkering ontvangt, mag u onder bepaalde voorwaarden een schenking ontvangen. De gemeente hanteert hiervoor strikte regels. De hoofdregel is dat uw vermogen ten gevolge van de schenking niet boven de vermogensgrens voor de bijstand mag uitkomen. Voor een alleenstaande ligt de grens op 6.295 euro aan vermogen en voor een gezin en een alleenstaande ouder op 12.590 euro aan vermogen. Voor het bepalen van de vermogensgrens voor de bijstand tellen alle vermogensbestanddelen mee. Krijgt u een schenking in natura, dan wordt de geschatte waarde daarvan in geld uitgedrukt en bij uw vermogen opgeteld. Wettelijk bent u verplicht om alle schenkingen die u ontvangt, zowel in geld als in natura, aan de gemeente op te geven. Ontvangt u een schenking en maakt u daarvan géén melding aan de gemeente, dan kan de gemeente u een boete opleggen. Deze boete komt bovenop een eventueel besluit van de gemeente om uw bijstandsuitkering stop te zetten vanwege de ontvangen schenking. Wanneer u een fiets of een ijskast krijgt van een kennis of familielid, is dit juridisch aan te merken als een schenking. U bent wettelijk verplicht om – gedurende uw gehele bijstandsperiode – de waarde van alle schenkingen (in geld en in natura) bij elkaar op te tellen. Komt het totaalbedrag van de door u ontvangen schenkingen bóven de vermogensgrens voor de bijstand uit, dan mag de gemeente uw bijstandsuitkering stopzetten en eventueel reeds aan u betaalde bijstand terugvorderen. Het is dus niet zo dat u jaarlijks een schenking mag ontvangen, als uw totale vermogen daarbij maar onder de vermogensgrens voor de bijstand blijft. Dit is een hardnekkig misverstand. Veel bijstandsgerechtigden verkeren in de veronderstelling dat als zij maar elk jaar zorgen dat hun vermogen onder de vermogensgrens voor de bijstand ligt, zij opnieuw een schenking mogen ontvangen (dit tot aan de vermogensgrens voor de bijstand). Dit is niet zo. De regel is dat gedurende de gehele bijstandsperiode het vermogen ten gevolge van eigen bezit en schenkingen tezamen niet boven de vermogensgrens voor de bijstand mag komen. Het gaat dus om een cumulatieve optelling van ‘het eigen vermogen bij aanvang van de bijstandsuitkering’ plus ‘de schenkingen die nadien gedurende de bijstandsperiode door bijstandsgerechtigde zijn ontvangen’. En komt u met deze optelling boven de wettelijke vermogensgrens voor de bijstand uit, dan mag de Sociale Dienst uw uitkering stopzetten.
In de praktijk is het zo dat de gemeente wel op de hoogte moet zijn of een vermoeden moet hebben van schenkingen die u gedurende uw bijstandsuitkering van familie of vrienden heeft ontvangen. Met name wanneer het kleine schenkingen in natura of contant geld betreft, komt de gemeente er in de praktijk moeilijk achter dat u deze schenking heeft ontvangen. Het gaat vaak mis wanneer schenkingen via de bankrekening van de bijstandsgerechtigde lopen of wanneer er een grote schenking in natura in eens wordt gedaan, zoals een auto of een grote vakantiereis. De gemeente mag op elk moment inlichtingen aan u vragen als er een vermoeden is over de rechtmatigheid van uw bijstandsuitkering. De gemeente zal uw bankafschriften opvragen over de afgelopen jaren en alle stortingen of overboekingen daarop controleren. Indien u in een auto rijdt of de gemeente treft bij een huisbezoek een geheel nieuwe inboedel of dure apparatuur aan, is dit voor de gemeente voldoende reden om de betaling van uw bijstandsuitkering op te schorten en een onderzoek in te stellen naar de rechtmatigheid van uw uitkering. Slaagt u er tijdens dit rechtmatigheidsonderzoek van de gemeente niet in om alle schenkingen in geld en in natura te verklaren (anders dan als een schenking), dan zal de gemeente overgaan tot intrekking van uw recht op bijstand en tot terugvordering van reeds betaalde uitkeringen overgaan. De gemeente heeft daarbij het recht om u een boete op te leggen wegens schending van uw inlichtingenplicht op grond van de Participatiewet. U heeft verzuimd om een schenking of een toename van uw vermogen aan de gemeente door te geven.
Voor een bijstandsgerechtigde is het vaak een grijs gebied welke verstrekkingen door vrienden of familie nu wel of niet als schenking en als vermogen voor de bijstand zijn aan te merken. Aan de andere kant zijn sommige beslissingen van de gemeente om een bepaalde transacties als schenking en vervolgens als vermogen aan te merken, erg kort door de bocht. Van belang is om direct met ons contact op te nemen als u van de gemeente brieven ontvangt dat uw recht op bijstand wordt opgeschort omdat u een schenking heeft ontvangen, of dat uw eigen vermogen boven de grens voor de bijstand ligt. Afhankelijk van de allocatie van de schenkingsbedragen of de vermogensbestanddelen is het besluit van de gemeente tot opschorting van uw bijstandsuitkering succesvol aan te vechten. Bel ons zodra u een brief van de gemeente heeft ontvangen.
