Onduidelijkheid over regels bij aanvraag bijstand 27+
Iedere gemeente moet een aanvraag voor een bijstandsuitkering van een 27-plusser direct in behandeling te nemen. Toch zijn er gemeenten die een aanvrager verplichten om eerst meerdere weken te solliciteren voordat zij een aanvraag mogen doen. De Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen, vindt dit niet behoorlijk. Eerder bracht hij hierover een rapport uit dat leidde tot Kamervragen. Nu heeft hij opnieuw een klacht onderzocht van iemand die eerst moet solliciteren, voordat zij een aanvraag mag doen. De ombudsman vindt deze klacht gegrond en beveelt de gemeente aan het beleid en de informatieverstrekking in overeenstemming te brengen met de wet.
Vanaf 2012 geldt voor bijstandsaanvragers jonger dan 27 jaar een wettelijk verplichte zoektermijn van vier weken. Pas na deze periode kunnen jongeren een aanvraag doen. Voor aanvragers van 27 jaar en ouder geldt deze wettelijke zoektermijn niet. Zij bevinden zich meestal in een andere situatie dan jongeren, hebben verplichtingen en kunnen de zorg voor kinderen hebben. Toch zijn er gemeenten die deze termijn wel hanteren. Dat kan als gevolg hebben dat mensen bijvoorbeeld na het beëindigen van een WW-uitkering, tijdelijk geen inkomen hebben. Van Zutphen: “Dat is absoluut niet behoorlijk.”
27-plussers in bijstand? Geen zoektermijn!
De Nationale ombudsman heeft een klacht onderzocht over de gemeente Krimpenerwaard. Een vrouw verhuist naar de gemeente Krimpenerwaard. Zij is gedeeltelijk arbeidsongeschikt en ontving in haar vorige gemeente een bijstandsuitkering als aanvulling op haar inkomen. Zij vraagt een bijstandsuitkering aan, maar moet eerst een informatiebijeenkomst bijwonen en twee weken minimaal 5x per week solliciteren. Uit niets blijkt dat de vrouw ook meteen een uitkering kan aanvragen. Ze wordt hier niet op gewezen door de medewerker van de gemeente waar ze een afspraak mee heeft. Het blijkt ook niet uit informatie op de website van de gemeente. Ze krijgt uiteindelijk pas op 7 december een eerste voorschot uitbetaald, terwijl ze zich al op 19 oktober had gemeld bij de gemeente.
Enschede goed voorbeeld
Eerder bracht de ombudsman een rapport uit over de gemeente Enschede. Die heeft haar beleid en voorlichting over bijstand voor 27-plussers inmiddels aangepast. De ombudsman hoopt dat Enschede hierin een voorbeeld kan zijn voor Krimpenerwaard en andere gemeenten. Hij heeft signalen ontvangen dat er meer gemeenten zijn die een zoektermijn hanteren voor 27-plussers. De ombudsman roept die gemeenten op lering te trekken uit de twee rapporten en geen zoektermijn meer toe te passen.
Bron: De Nationale Ombudsman, 7 november 2016.
Nationale ombudsman: niemand uitsluiten van inschrijving bij gemeente GBA
Iedere burger moet zich kunnen inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Dit zegt Nationale ombudsman Reinier van Zutphen in zijn rapport ‘Een mens leeft, een systeem niet’ over problematiek rond de inschrijvingen in de BRP. Te veel burgers zoals daklozen, wereldreizigers of mensen in een tijdelijke noodsituatie, komen in de problemen als een gemeente weigert hen in te schrijven. Van Zutphen: ‘Als mensen daardoor geen aanspraak kunnen maken op voorzieningen, niet aan een woning kunnen komen of geen zorgverzekering kunnen afsluiten, worden zij in een kwetsbare positie gedrukt. Zij komen dan in een vicieuze cirkel waar zij moeilijk zelfstandig uit kunnen komen. Dit kan toch niet de bedoeling zijn van een bevolkingsregistratie.’
Iedere burger moet zich kunnen inschrijven in de BRP. Als dat niet lukt omdat hij niet in het systeem van de BRP past, moet er een maatwerkoplossing worden geboden. Daarvoor is een integrale benadering van de persoonlijke situatie van de burger noodzakelijk. De ombudsman doet de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) daarom de aanbeveling om deze visie op maatwerk bij BRP-inschrijvingen uit te dragen naar gemeenten. Ook heeft de ombudsman voor gemeenten een handreiking gemaakt. Door tijdige herkenning van het risico op uitsluiting kunnen grotere problemen worden voorkomen.
Een burger die zonder BRP-inschrijving wordt weggestuurd, weet niet wat te doen en tot wie hij zich (nog) kan wenden. En intussen wordt zijn problematiek steeds groter. Sommige gemeenten gaan op zoek naar individuele oplossingen, andere gemeenten stellen zich terughoudend op vanwege het risico op fraude. De zorgen over fraude moeten er echter niet toe leiden dat er voor burgers drempels ontstaan om zich in te schrijven en dat kwetsbare burgers buiten beeld raken.
Bron: De Nationale Ombudsman, 1 november 2016
