Ombudsman: bescherm de beslagvrije voet ook bij bankbeslag

De Nationale ombudsman Reinier van Zutphen wil dat overheidsinstanties en gerechtsdeurwaarders ook bij bankbeslag de beslagvrije voet respecteren. Op dit moment hoeven zij dit niet, omdat het niet in de wet vastgelegd is. Hierdoor kunnen schuldenaren onder het bestaansminimum komen en financieel verder in de problemen raken. De ombudsman houdt daarom eind januari een bijeenkomst met staatssecretaris Klijnsma (SZW), de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) en een aantal grote overheidsinstanties over het beschermen van de beslagvrije voet bij bankbeslag.

Wat is er aan de hand?

De beslagvrije voet is het deel van het inkomen dat iemand minimaal nodig heeft voor levensonderhoud. Daarop mag geen beslag gelegd worden. Bij beslag op loon of uitkering geldt de wettelijke bescherming van de beslagvrije voet. Bij beslag op bankrekening geldt dit niet. Dit leidt tot een merkwaardige situatie: het bedrag dat de werkgever aan het eind van de maand stort op de bankrekening van de schuldenaar, het bedrag dat overblijft na toepassing van de beslagvrije voet, wordt alsnog ingevorderd via beslag op de bankrekening. Dit ondergraaft de werking van de beslagvrije voet.

Oplossing

Al in 2013 stelde de Nationale ombudsman dat overheidsinstanties en gerechtsdeurwaarders al het mogelijke moeten doen om burgers een inkomen ter hoogte van de beslagvrije voet te garanderen. Van Zutphen: ‘Het feit dat de beslagvrije voet niet geldt bij bankbeslag is een structureel probleem. Ik zie in mijn praktijk dat het ervoor kan zorgen dat mensen bijvoorbeeld hun huur en energierekeningen niet kunnen betalen. Zij maken nieuwe schulden en komen zo nog verder in de problemen.’ Dit knelpunt lost het Wetsvoorstel vereenvoudiging beslagvrije voet -dat staatssecretaris Klijnsma in december 2016 bij de Tweede Kamer heeft ingediend- niet op. De ombudsman organiseert daarom een bijeenkomst met Klijnsma, de KBvG, SVB, Belastingdienst, UWV, DUO, LBIO en CJIB om samen de mogelijkheden voor een oplossing te verkennen. Deze bijeenkomst over bankbeslag moet de vereenvoudiging van de beslagvrije voet door het wetsvoorstel overigens niet hinderen. ‘Die wet moet er snel komen. Dat is noodzakelijk vanuit het perspectief van de burger’, aldus Van Zutphen.

Klachten

Per jaar leggen Belastingdienst, gerechtsdeurwaarders en CJIB samen zo’n 450.000 keer bankbeslag. Geregeld ontvangt de Nationale ombudsman klachten van mensen die in financiële nood zitten omdat zij door bankbeslag onder de beslagvrije voet komen. Vandaag heeft de ombudsman twee rapporten uitgebracht die de problematiek duidelijk illustreren. Eén rapport betreft de klacht van een man bij wie de Belastingdienst bankbeslag legt. De Belastingdienst houdt daarbij geen rekening met het loonbeslag dat op zijn inkomen ligt. Hierdoor komt zijn inkomen ver onder de beslagvrije voet. Het andere rapport betreft de klacht van een man die door bankbeslag door een gerechtsdeurwaarder hetzelfde overkomt.

Bron: De Nationale Ombudsman, 25 januari 2017